Zdecydowana większość przypadków zapaleń gardła zarówno tych ostrych, jak i przewlekłych – ma podłoże infekcyjne, za które odpowiedzialne są bakterie, wirusy i grzyby. Czy zatem jest możliwe, aby pomylić anginę z „alergią gardła”?
Okazuje się, że TAK.
Występująca dość często, jednak rzadko prawidłowo diagnozowana i leczona angina alergiczna może do złudzenia przypominać objawy najczęstszych infekcji gardła. Prawidłowa pełna nazwa tego schodzenia to „Zespół alergicznego zapalenia gardła dolnego”. Alergenami mogącymi wywoływać anginę alergiczną są m.in. orzechy, marchew czy jaja.
Zmiany w obrębie gardła
Stany zapalne gardła dzielimy na ostre i przewlekłe. Zdecydowana większość infekcji jest wywoływana przez wirusy. Ostrym stanom wirusowym towarzyszą nasilone objawy – podwyższona temperatura ciała, bóle mięśniowe, dreszcze, apatia i ogólne osłabienie. Cięższy stan chorego, obserwowany jest, kiedy pojawia się bakteryjna angina ropna – która wymaga antybiotykoterapii.
WIĘCEJ: Angina ropna – drogi zakażenia i objawy anginy | paciorkowce
Innymi powodami zmian zapalnych w obrębie gardła mogą być:
– długotrwałe palenie papierosów
– nadużywanie leków
– przebywanie w środowisku z wysokim stężeniem pyłów zawartych w powietrzu
– zbyt suche i ciepłe powietrze
– stan zapalny związany z wysiłkiem głosowym
– zmiany hormonalne
Przy wyżej wymienionych stanach najczęściej nie występuje gorączka – co jest typowe dla infekcji gardła. Przy stawianiu prawidłowej diagnozy lekarz powinien wziąć również pod uwagę, że proces zapalny w gardle może mieć podłoże alergiczne.
Zespół alergicznego zapalenia gardła dolnego
Alergia, w której dochodzi do objawów ze strony dróg oddechowych – jest powszechnie znana, zarówno lekarzom, jak i pacjentom. Najczęściej jednak kojarzy nam się z sezonem wiosenno-letnim, kiedy alergeny wziewne takie jak pyłki traw czy drzew – powodują u alergików problemy z oddychaniem oraz kichanie. Jeżeli alergen wziewny jest obecny w powietrzy niezależnie od pory roku – mamy do czynienia np. z całorocznym katarem (alergiczny nieżyt nosa).
Zespół alergicznego zapalenia gardła jest związany z występowaniem procesu immunologicznego, w wyniku kontaktu z alergenem którego nie toleruje organizm.
Bardzo często zapomina się, że w skład górnych dróg oddechowych poza zatokami przynosowymi i jamą nosa – wchodzi również gardło! Błona śluzowa wyściełająca gardło oraz obecna w nim tkanka limfatyczna, mają ciągły kontakt z antygenami zawartymi w pokarmach. Również dostające się do organizmu podczas oddychania substancje alergenowe – ulegają gromadzeniu się w gardle (również poprzez spływanie do gardła treści zatrzymanej w obrębie błony śluzowej nosa).
Aż 25% osób u których wcześniej rozpoznano alergiczny nieżyt nosa – ma również anginę alergiczną. Najczęściej wywołują ją alergeny – jaja, miód, marchew, seler czy orzechy.
Objawy anginy alergicznej
Alergiczny ból gardła na pierwszy rzut oka nawraca bez konkretnego powodu. Jednym z głównych objawów jest najczęściej nabrzmienie gardła (powodujące uczucie obecności przeszkody i ucisk w gardle) i problem z przełykaniem. Anginie wywołanej przez alergeny towarzyszy również suchość w gardle.
Alergii rzadko towarzyszy gorączka. Alergicznemu stanowi zapalnemu gardła mogą towarzyszyć inne objawy alergii – alergiczny nieżyt nosa, zaczerwieniona skóra, łzawienie oczu, zmiany skórne i pokrzywka.
Kiedy należy rozważyć możliwość wystąpienia zapalenia gardła na tle alergicznym?
Kiedy osoba mająca objawy anginy, ma stwierdzone również inne alergie – cierpi na alergiczny nieżyt nosa, astmę lub ma pokrzywkę. Do tego pojawia się dziwne uczucie „blokady w gardle”, która sprawia znaczny dyskomfort podczas połykania pokarmów oraz śliny.
Jak zdiagnozować / wykryć anginę alergiczną?
1. W pierwszej konieczności, kiedy pojawia się ból gardła, należy wykluczyć inne powody stanu zapalnego. W tym zakażenie wirusowe i bakteryjne. Szczególnie ważne jest wykonanie wymazu z gardła, aby wykluczyć obecność bakterii anginy ropnej – paciorkowców grupy A. Pozwala to uniknąć sytuacji, kiedy angina bakteryjna i alergiczna są mylone, a co za tym idzie alergik niepotrzebnie leczony jest dużą dawką antybiotyku – który w tym wypadku nie zadziała, a wręcz zaszkodzi.
2. Diagnostyka alergologiczna powinna obejmować wykonanie badań swoistych przeciwciał IgE przeciwko alergenom, które najczęściej są powodem zespołu alergicznego zapalenia gardła dolnego (np. swoiste przeciwciała IgE przeciwko białkom jaja kurzego). Można wykonać również testy alergiczne skórne – w razie wyniku pozytywnego, należy unikać kontaktu z alergenami.
Leczenie anginy alergicznej
Ten typ zapalenia gardła nie wymaga leczenia antybiotykami (z tego względu ważne jest wykluczenie za pomocą badania wymazu z gardła lub szybkiego testu Strep A – anginy paciorkowcowej). Podstawową role w procesie lecenia – jest unikanie kontaktu z alergenami, które są przyczyną pojawienia się obrzęku gardła oraz przyjmowanie leków antyalergicznych (np. antyhistaminowych). Łagodząco na objawy pomaga również płukanie gardła oraz stosowanie preparatów nawilżających błonę śluzową.
Autor: mgr inż. Monika Byrska
Biotechnolog, diagnosta laboratoryjny. Studia ukończyła na Śląskim Uniwersytecie Medycznym oraz Politechnice Śląskiej. Posiada doświadczenie w dziedzinie medycyny laboratoryjnej z zakresu immunologii i autoagresji. Współautor działu Diagnostyka w magazynie farmaceutycznym „LEK W POLSCE”. Autor treści i artykułów eksperckich w PoradnikGemini.pl, Apteline.pl. Prelegent na kursach specjalizacyjnych dla farmaceutów na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi.
Bibliografia: