Angina leczenie – antybiotyk na anginę | powikłania po anginie

antybiotyk na anginęAntybiotyk na anginę bakteryjną (paciorkowce S.pyogenes) to konieczność! Leczenie anginy bakteryjnej bez antybiotyku powoduje, że narażamy się na groźne powikłania po anginie. Brak antybiotykoterapii w tym przypadku może spowodować gorączkę reumatyczną, zapalenie wsierdzia, nerek, ucha środkowego, a nawet sepsę!

W tym przypadku domowe metody nie wystarczą, mogą jedynie złagodzić dolegliwości. Należy jednak pamiętać, że antybiotyk na gardło stosujemy jedyne w przypadku potwierdzonej infekcji bakteryjnej – nigdy w przypadku wirusów! Sprawdź, ile trwa i jak wygląda prawidłowe leczenie anginy.

Mimo, że objawy anginy wywołanej przez paciorkowce, nawet w 75% mogą samoistnie ustępować w ciągu kilku dni, to brak odpowiedniego leczenia jest sytuacją niebezpieczną. Pierwszym krokiem, do sprawdzenia czy antybiotyk na gardło zadziała jest wykonanie badania – wymazu z gardła lub testu na paciorkowce.

WIĘCEJ: o tym jak rozpoznać anginę za pomocą badań

W przypadku potwierdzenia bakteryjnej infekcji gardła lekarz przepisuje receptę na antybiotyk!

Antybiotyk na anginę – 5 powodów, dla których jest konieczny!

Antybiotyki to ostateczność i nie wolno w żadnym wypadku ich nadużywać, jednak w przypadku anginy bakteryjnej – są konieczne.

Dlaczego?

1. Zmniejsza zakaźność

Osoby, które nie przeszły antybiotykoterapii po anginie przez kilka miesięcy są nosicielami paciorkowców. Takich „małych nosicieli” jest najwięcej wśród dzieci pomiędzy 3 a 15 rokiem życia. Mimo, że u chorego objawy ustępują może on zarażać kolejne osoby. Antybiotyk skraca czas zakaźności – już po 24 godzinach od przyjęcia pierwszej dawki, chory przestaje zarażać.

2. Redukuje nosicielstwo

Antybiotyk na anginę redukuje również nosicielstwo – po przebyciu zakażenia, nawet 20% dzieci i 5% dorosłych staje się bezobjawowymi nosicielami.

3. Skraca czas choroby

Gorączka w przypadku nieleczonej anginy może trwać nawet kilka dni, średnio ustępuje po 3 – 5 dniach. Natomiast ból gardła spowodowany infekcją ustępuje w ciągu 7 dni. W przypadku zastosowania antybiotykoterapii skraca się czas trwania bólu gardła i gorączki.

4. Zapobiega nawrotowi infekcji

Nawroty anginy ropnej zdarzają się stosunkowo bardzo często. Głównie dotyczy to dzieci – nawet 1 na 3 dzieci może mieć nawrót anginy w okresie do 3 miesięcy od pierwszego zachorowania. Zdarzają się również przypadki, że dziecko ze skłonnością do nawrotowych angin choruje nawet 3-6 razy w ciągu roku.

5. Zapobiega powikłaniom po anginie

Powikłania po anginie to bardzo bagatelizowany problem. Niedoleczenie anginy w konsekwencji może prowadzić do ponownej infekcji o cięższym przebiegu oraz wystąpienia powikłań – od rozwoju ropni okołomigdałkowych, aż po zapalenie mięśnia sercowego czy niewydolności nerek, związane z zapaleniem kłębuszków nerkowych.

Czy po podaniu antybiotyku chory zaraża?

Jeżeli osoba chora na anginę rozpocznie leczenie antybiotykiem przestaje być zakaźna po około 24 godzinach od rozpoczęcia kuracji.

W przypadku, gdy nie podejmie się leczenia antybiotykiem czas ten znacznie się wydłuża – chory zaraża nawet do tygodnia po ustąpieniu objawów.

Do czasu podjęcia leczenia chory powinien unikać kontaktu z innymi osobami w żłobku, przedszkolu, szkole czy pracy.

Angina leczenie – antybiotyk pierwszego rzutu

Już wiemy, że leczenie bakteryjnego zapalenia gardła (angina) wymaga antybiotyku. Zgodnie z obecnymi rekomendacjami w leczeniu zapalenia gardła lub migdałków o etiologii S.pyogenes – jako antybiotyk pierwszego rzutu stosuje się penicylinę (fenoksymetylopenicylina). Jest ona podawana doustnie i stosuje się ją zarówno u dorosłych, jak i dzieci.

Czego nie stosujemy do leczenia anginy wywołanej przez paciorkowca?

sulfonamidów – nie zabijają one S.pyogenes u chorych;
tetracyklin – z uwagi na dużą liczbę szczepów S.pyogenes opornych na te antybiotyki;
fluorochinolonów – ponieważ starsze generacje tych antybiotyków mają ograniczoną skuteczność, natomiast nowsze generacje mają zbyt szerokie spektrum działania – co niekorzystnie wpływa na zaburzenia naturalnej mikroflory organizmu;

Przez jaki czas podaje się antybiotyk na gardło?

Penicylina w postaci tabletek doustnych powinna być podawana przez 10 dni.

Najczęściej 2 lub 3 razy na dobę. W leczeniu anginy ropnej nie stosuje się obecnie penicyliny podawanej w zastrzykach.

Jaki antybiotyk na anginę podaję się w przypadku uczulenia na penicylinę?

Jeżeli pacjent ma uczulenie na penicylinę to w leczeniu S.pyogenes zaleca się stosowanie przez 10 dni cefalosporyn o wąskim spektrum działania.

Jaki antybiotyk stosuje się przy nawracającej anginie?

Zgodnie z rekomendacjami Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków z 2016r. w przypadkach nawracającej anginy paciorkowcowej zaleca się podawanie cefadroksylu lub klindamycyny. W przypadku często nawracającej anginy rozważa się również zabieg tonsylektomii, czyli chirurgicznego usunięcia migdałków.

Ile trwa angina?

To ile trwa infekcja anginy ropnej zależy w dużej mierze od szybkiego rozpoznania oraz pojęcia leczenia antybiotykiem!

Angina bakteryjna jest zawsze leczona antybiotykiem. Stosowanie antybiotyku skraca czas występowania objawów, ogranicza zakaźność oraz przede wszystkim zapobiega bardzo groźnym dla zdrowia powikłaniom po niewyleczonej anginie (np. wielonarządowa choroba zapalna, zapalenie mięśnia sercowego).

Bakteryjne zapalenie gardła wywołane przez S.pyogenes ma charakter samoograniczający się i trwa od 5 do 7 dni. 

Streptococcus pyogenes jest wrażliwy na penicylinę, dlatego podjęcie skutecznego leczenia antybiotykiem jest stosunkowo proste – o ile infekcja zostanie prawidłowo rozpoznana.

Antybiotyk na gardło – dlaczego nie można przerwać kuracji?

Często przy terapii antybiotykiem dość szybko zaczynamy czuć się lepiej, ponieważ objawy zmniejszają swoje nasilenie lub zaczynają znikać. I niestety, bardzo często, gdy tylko poczujemy się lepiej – decydujemy się na zakończenie kuracji, mimo zaleceń lekarskich.

Nie można zmieniać dawki leku ani przerwać kuracji antybiotykiem!

Żeby leczenie anginy było skuteczne, należy przyjmować antybiotyk do ostatniej dawki. Jeżeli decydujemy się na przedwczesne zakończenie terapii, to bardzo często bakterie zostają jedynie osłabione a nie zabite. Taki scenariusz powoduje, że jedynie zaleczymy chorobę a bakterie „ukryte” w zakamarkach gardła i migdałków zaatakują ponownie przy najmniejszym osłabieniu odporności.

Angina bez antybiotyku? Leczenie anginy bez antybiotyku to bardzo zły pomysł!

Wiele osób w pierwszej kolejności na ból gardła decyduje się stosować domowe sposoby. Niestety w przypadku anginy wywołanej przez S.pyogenes domowe sposoby leczenia mogą jedynie złagodzić objawy – jednak nie pozwolą usunąć przyczyny choroby. Paciorkowce grupy A to bardzo niebezpieczne bakterie. Każdego roku wiele osób cierpi na powikłania po anginie. Jest to skutek albo niepodjęcia leczenia antybiotykiem, przerwania zbyt wcześnie kuracji lub zastosowanie nieodpowiedniego antybiotyku.

Powikłania po anginie

Powikłania jakie mogą rozwinąć się w wyniku infekcji S.pyogenes można podzielić na miejscowe oraz ogólne. Mogą one mieć również charakter ropny lub nieropny.

1. POWIKŁANIA MIEJSCOWE

To naciek lub ropień okołomigdałkowy lub ropień przestrzeni gardłowej (ropień jest rodzajem guza wypełnionego ropą, sprawiającego duży ból). Do powikłań miejscowych zaliczamy również zakrzepowe zapalenie żyły szyjnej wewnętrznej.

2. POWIKŁANIA OGÓLNE

– SEPSA

Sepsa (inaczej posocznica) to gwałtowna, ogólnoustrojowa reakcja zapalna organizmu na zakażenie. Reakcja zapalna wywołana jest przez krążące w krwi drobnoustroje.

– PACIORKOWCOWY ZESPÓŁ WSTRZĄSU TOKSYCZNEGO

Rozwija się bardzo szybko, w wyniku zakażenia paciorkowcami grupy A, które produkują toksyny. Najczęściej jest następstwem SEPSY oraz zakażenia mięśni i tkanki podskórnej. W wyniku wstrząsu dochodzi do niedotlenienia tkanek i narządów, co skutkuje ich niewydolnością. Podczas wstrząsu może dojść do spadku ciśnienia tętniczego, uszkodzenia płuc, nerek czy wątroby. W przypadku tej choroby śmiertelność jest bardzo wysoka.

– GORĄCZKA REUMATYCZNA I WADY SERCA

Jest wynikiem nieprawidłowej reakcji immunologicznej organizmu w wyniku zakażenia gardła przez Streptococcus pyogenes. W organizmie rozwija się stan zapalny o podłożu autoimmunologicznym obejmujący wiele narządów. Wynikiem gorączki reumatycznej jest zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie stawów czy pląsawica. Nabyte wady serca są najczęściej spowodowane przez gorączkę reumatyczną.

– OSTRE KŁĘBUSZKOWE ZAPALENIE NEREK

Może być wynikiem zarówno powikłania po anginie, jak również zakażenia skóry –wywołanych przez paciorkowce grupy A. Choroba jest związana z odkładaniem się kompleksów immunologicznych w kłębuszkach nerkowych, co prowadzi do ich uszkodzenia.

– MARTWICZE ZAPALENIE POWIĘZI

Jest to ciężkie zakażenie, prowadzące do rozległej martwicy skóry, tkanki podskórnej oraz powięzi (powięź to błona z tkanki łącznej, która osłania mięśnie). Rozwija się szybko, powodując objawy ogólnoustrojowego wstrząsu toksycznego.

Pozostałe powikłania

– OSTRE ZAPALENIE UCHA ŚRODKOWEGO

– ZAPALENIE ZATOK PRZYNOSOWYCH

– ROPIEŃ MÓZGU I ZAPALENIE OPON MÓZGOWO-RDZENIOWYCH

Należy pamiętać, że paciorkowiec grupy A może powodować nie tylko anginę, ale również powierzchowne zapalenia skóry (liszajec), różę czy cellulitis.

Podsumowując,

Wiele osób zauważając ropne naloty w gardle, od razu zaczyna szukać informacji na temat anginy i jej leczenia – a tym samym trafia na informacje o antybiotykach. Świadczy o tym bardzo duża ilość informacji jakie wyświetlają się po wpisaniu w wyszukiwarkę internetową fraz takich jak: „antybiotyk angina”, „angina antybiotyk” czy „angina leczenie”.

Warto pamiętać podstawowe zasady leczenia anginy – antybiotyk na anginę zawsze przyjmuj zgodnie z zaleceniami lekarza i nie przerywaj kuracji mimo lepszego samopoczucia.

W ten sposób zapobiegniesz rozwojowi groźnych powikłań!

Autor: mgr inż. Monika Byrska

Biotechnolog, diagnosta laboratoryjny. Studia ukończyła na Śląskim Uniwersytecie Medycznym oraz Politechnice Śląskiej. Posiada doświadczenie w dziedzinie medycyny laboratoryjnej z zakresu immunologii i autoagresji. Współautor działu Diagnostyka w magazynie farmaceutycznym „LEK W POLSCE”. Autor treści i artykułów eksperckich w PoradnikGemini.pl, Apteline.pl. Prelegent na kursach specjalizacyjnych dla farmaceutów na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi.

Bibliografia:

[1] Szczypa K., Wilemska J., Hryniewicz W., Sitkiewicz I.: Epidemiologia zakażeń streptococcus pyogenes, struktura klonalna populacji i antybiotykooporność, Post. Mikrobiol., 2013, 52, 3, 223–232.
[2] Dziekiewicz M., Radzikowski A.: Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, Pediatr Med Rodz 2016, 12 (2), p. 141–149.
[3] Filiczak K., Sybilski A.: Azytromycyna w leczeniu zapalenia gardła i migdałków. Spojrzenie bakteriologa oraz klinicysty, Pediatr Med Rodz 2013, 9 (1), p. 50–56.
[4] Samet A., Arłukowicz E., Nowicki R., Barańska-Rybak W.: Skórne infekcje bakteryjne u dzieci. Ropne choroby o etiologii paciorkowcowej i mieszanej, Przew Lek, 2002, 5, 4, 61-62.
[5] Wasilewska A., Zawadzka-Głos L.: Analiza kliniczna pacjentów z ropniem okołomigdałkowym w materiale Kliniki Otolaryngologii Dziecięcej WUM w 2016 roku, Nowa Pediatria 1/2017.
[6] Wawrzyniak A.: Racjonalna terapia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej 2011, tom 5, nr 5, 401–406.